De acht Saxion Smart Solution studenten van vier verschillende opleidingen aan Saxion hebben met plezier samengewerkt met de ouderen. Samen met ouderen met verschillende achtergronden hebben ze op drie locaties in Overijssel het eerder ontworpen spel getest en verbeterd. Anne Kuenen, studente Verpleegkunde, en Henrieke Ebbekink, studente Hotelmanagement vertellen: ‘’De ouderen waren enthousiast om mee te werken. Hun mening is belangrijk om het spel verder te optimaliseren.’’
Noodzaak in de praktijk
Yvonne Kerkhof benadrukt de noodzaak van cultuursensitieve materialen. ‘’Het is jammer dat dagbestedingen en zorginstellingen vaak nog niet zijn ingespeeld op mensen met een migratieachtergrond. Daardoor zijn hun wensen en behoeften nog niet goed vertegenwoordigd. Dit spel kan ingezet worden om meer cultuursensitief te werk te gaan. Daardoor krijg je meer begrip voor elkaars achtergrond, tradities en cultuur. Dat is heel waardevol. Het spel draagt bij aan bewustwording van verschillende culturen en het op gang brengen van het gesprek daarover. Maar ook aan het vergroten van contacten tussen verschillende groepen mensen. Het spel is daarnaast een waardevolle toevoeging voor het naar boven halen van wensen en behoeften van mensen met een migratieachtergrond.’’
Spel met kaarten
Het spel bestaat uit kaarten met vragen waardoor de spelers meer leren over elkaar en elkaars cultuur, normen en waarden. Zo kent het spel verschillende categorieën: de opdracht-kaart, de compliment-kaart, de beweeg-kaart en de vraag-kaart. Op elke kaart staat een vraag in het Nederlands, met een Turkse vertaling. De studenten hebben op basis van de onderzoeksresultaten aanpassingen gedaan aan de inhoud en het design van het spel. Zo bleek een aantal speelkaarten niet passend. Ook zijn de kleuren aangepast, bijvoorbeeld om de kaarten beter leesbaar te maken. Kerkhof: ‘’Het is heel belangrijk dat de ouderen zelf hierbij worden betrokken, zodat het spel goed aansluit op hun wensen.’’
Bingo en rummikub
Als toekomstig verpleegkundige ziet studente Anne Kuenen de noodzaak van cultuursensitiviteit. ‘’Voor dit project had ik hier weinig kennis over. Door ons onderzoek zie ik nu hoe belangrijk dit is. Het is goed om aandacht te besteden aan cultuursensitief werken; hoe je rekening kunt houden met elkaars cultuur en gewoontes en hoe je dat in de praktijk als zorgmedewerker doet. Ik neem dit zeker mee in mijn vak.’’
Want als werknemer in de ouderenzorg ziet Kuenen dat activiteiten nog vaak gericht zijn op westerse maatstaven. ‘’Er wordt bingo en rummikub gespeeld. Maar de ouderen met een migratieachtergrond blijven dan vaak op hun kamer en doen niet mee aan deze activiteiten. Het cultureel sensitieve spel kan een mooie manier zijn om ook deze ouderen te betrekken.’’
Veel vraag naar spel
Ook de komende tijd blijft Doe & Vertel in ontwikkeling, met onderzoek van een volgende groep Saxion Smart Solution studenten. Maar nu al blijkt er veel vraag te zijn naar het spel. Henrieke Ebbekink: ‘’We hebben al veel reacties gekregen, ook van verschillende professionals die we hebben geïnterviewd voor ons onderzoek. Zij wilden het spel graag gebruiken op hun werk.’’ Op verzoek van de ouderen en opdrachtgevers zal een prototype van het spel in een kleine oplage worden gedrukt om verder mee te testen en door te ontwikkelen.
Spel op de markt brengen
De ouderen die meewerkten aan het onderzoek hebben bij de studenten aangegeven ook in de volgende fase van het onderzoek weer graag mee te werken. Doel is om het spel uiteindelijk zo passend mogelijk te maken voor ouderen met een migratieachtergrond. Een speluitgever en eigenaar van een spellenzaak is al enthousiast en wil graag betrokken blijven, weten de studenten. Ebbekink en Kuenen: ‘’Uiteindelijk hopen we het spel in verschillende talen op de markt te brengen. Zodat zoveel mogelijk mensen er gebruik van kunnen maken.’’
Lees hier het eerder verschenen artikel over het cultureel sensitieve spel Doe & Vertel.
Naast Yvonne Kerkhof (Hogeschool Saxion) is projectpartner Sevilay Luiken-Dalli van IMEAN Care opdrachtgever van het project.
Tekst: Femke van Stratum
