‘’Rivierenwijk is een smeltkroes van verschillende culturen’’, vertelt Yvonne Kerkhof. Als hoofddocent en onderzoeker bij het lectoraat Verpleegkunde aan Hogeschool Saxion begeleidde zij afgelopen half jaar deze Smart Solutiongroep. ‘’In Rivierenwijk wonen veel Turks-Nederlandse ouderen. Zij werkten vroeger vaak in de blikfabriek in Deventer. Vanuit de overheid is er destijds weinig aandacht besteed aan de integratie van deze mensen. De gezondheid van deze groep is schrijnender dan die van Nederlanders zonder een migratieachtergrond.’’ Het idee van het Living Lab is om samen met de wijkbewoners activiteiten te organiseren die de (sociale) gezondheid van de bewoners bevordert.
Door nauw samen te werken met de doelgroep zelf, en met ondernemers, sleutelfiguren, wijkteams, de gemeente en de school, kunnen natuurlijke verbindingen gelegd worden. Daarbij gaat het project uit van de krachten van de groep zelf. Kerkhof: ‘’De Turks-Nederlandse bewoners hebben zich op een bewonderenswaardige manier georganiseerd. Zo zijn er veel ondernemers in de wijk.’’ Door deze organische manier van contacten leggen en het organiseren van activiteiten die aansluiten op de wensen in de wijk wil het project de sociale gezondheid bevorderen in Rivierenwijk.
Kerkhof legt uit welke activiteiten georganiseerd zouden kunnen worden: ‘’Denk hierbij aan jeu de boules. Of het aanleggen van een moestuin en samen koken en eten. En ook kunst en kunstenaars uit de wijk kunnen een belangrijke rol spelen. Studenten kunnen met deze activiteiten beginnen en steeds meer mensen erbij betrekken. Hierdoor kunnen nieuwe en duurzame contacten tussen de bewoners ontstaan. Daarnaast kan men van elkaar leren. Dat werkt beide kanten op: ouderen met een migratieachtergrond kunnen bijvoorbeeld leren hoe ze beter hun weg naar de zorg kunnen vinden. En andersom kunnen mensen zonder migratieachtergrond leren van de Turks-Nederlandse bewoners. Om ook meer begrip te krijgen voor hun achtergrond. De activiteiten kunnen daarnaast betekenis geven aan het leven van de ouderen. Dat is natuurlijk maatwerk, maar deze activiteiten kunnen verschillende pijlers van positieve gezondheid wel positief beïnvloeden.’’
De studenten hebben met bewoners uit de wijk gesproken. Ook is er advies ingewonnen vanuit het Sparkcentre Spijkerkwartier van de HAN. Binnen dit Sparkcentre worden soortgelijke projecten binnen de wijk Spijkerkwartier in Arnhem uitgevoerd. Daarnaast hebben de studenten Rivierenwijk visueel in kaart gebracht en een wijkanalyse gemaakt met de belangrijkste gebouwen en sleutelfiguren binnen de wijk. Er zijn gesprekken geweest met Turks-Nederlandse ouderen, met ondernemers en met de sociale wijkteams. Aan de hand hiervan hebben de studenten een routekaart gemaakt met daarin de belangrijkste zaken waaraan het Living Lab moet voldoen. Met deze ingrediënten voor een Living Lab gaat een volgende groep studenten weer aan de slag. Kerkhof: ‘’Zij gaan direct bezig met het organiseren van activiteiten. Een Living Lab is soms nog een beetje een abstract begrip. Maar door straks gewoon aan de slag te gaan zien de bewoners ook meer het nut ervan in. En als het eenmaal loopt, ontstaan er hopelijk steeds meer soortgelijke initiatieven die ten goede komen aan de leefbaarheid van de wijk.’’
De routekaart voor het Living Lab, het eindproduct van de studenten, is aangevuld met infographics over ‘De wijk in beeld’ en ‘Ken de doelgroep’. Dit hebben de studenten onder andere gemaakt voor de bewoners van de wijk, zodat zij weten wat er met hun input is gedaan. De wijkbewoners en de sociale wijkteams zijn enthousiast over het project, volgens Kerkhof. ‘’De mensen zijn trots op hun wijk.’’ Hogeschool Saxion wil met het vervolg van het project nog meer informatie vanuit de wijkbewoners ophalen, aangezien dit soms nog moeilijk verliep in verband met corona. Kerkhof: ‘’Maar ik heb het idee dat ze gemotiveerd zijn om mee te werken.’’
Het Living Lab is bedoeld om uiteindelijk interdisciplinair te blijven samenwerken. Volgens Kerkhof is dat het mooie aan deze manier van werken: hiermee haal je vraagstukken op uit de praktijk en kom je tot innovaties die de wijk versterken en de gezondheid van de burgers optimaliseert. En dat hierdoor de onderzoekers, docenten, studenten en andere professionals samenwerkend leren en zich ontwikkelen tot kritische reflectieve professionals. Kerkhof: ‘’Een Living Lab is dus een win-win situatie.’’
De studenten die afgelopen semester aan dit Smart Solution project werkten zijn Rosa Bleijswijk, Aysenur Görmez, Jennifer Ortega y Nijboer, Arefa Mullakheel, Florian Smit, Maureen Meulenbroek.
Kijk hier voor meer informatie over het In2Werelden-project 'Gezond en vitaal ouder worden Turks-Nederlandse ouderen in Deventer'. Kijk hier voor meer informatie over Living Labs.
Auteur: Femke van Stratum
